İran-İsrail Savaşı Avrupa Enerji Krizine Neden Olabilir
İran ve İsrail arasındaki çatışmanın faturası, Avrupa’ya kesilebilir. Güney Pars’taki dört üretim biriminden birinin saldırı sonucu devre dışı kalması, İran’ın günlük doğal gaz üretimini olumsuz etkiledi. Bu durum, ülkenin günlük toplam üretiminin yaklaşık yüzde 4,4’üne denk geliyor. İran rejimi günlük olarak yaklaşık 840 bin dolar kaybetmekte.
Dört Üretim Biriminden Biri Devre Dışı Kaldı
14 Haziran’da yaşanan saldırı sonrası Güney Pars’taki dört üretim biriminden biri devre dışı kaldı. İran’ın günlük doğal gaz üretimi 12 milyon metreküp azaldı. İç piyasa fiyatı üzerinden hesaplandığında, İran rejimi her gün yaklaşık 840 bin dolar kaybediyor. Güney Pars, İran ekonomisinin temel dayanaklarından biri olarak kabul ediliyor.
Ham Petrol Fiyatı Yüzde 14 Arttı
İran, ürettiği doğal gazın büyük bir kısmını iç tüketimde kullanırken, Avrupa’ya olan ihracatı oldukça sınırlı. İsrail’in stratejik saldırısı küresel enerji piyasalarını da etkiledi. Ham petrol fiyatı birkaç saat içinde yüzde 14 artarak varil başına 73 dolara yükseldi. Sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) piyasasında da risk primleri hızla yükseliyor.
Benzer Bir Kriz Seneler Önce Yaşandı
1970’lerde yaşanan Yom Kippur krizine benzer bir sürecin yaşanabileceği endişesi var. Batı ülkelerinin enerji bağımsızlığı konusundaki hassasiyeti ve AB’nin enerjide dışa bağımlılığı endişe yaratıyor. Avrupa’nın enerji ihtiyacının yüzde 58’i ithalatla karşılanıyor ve bu da kıtayı kırılgan bir konuma sokuyor.
Euronun Geleceği Tehdit Altında
Enerji fiyatlarındaki artış, euronun konumunu zorlayabilir. AB’nin artan ithalat maliyetleri ve sermaye kaçışıyla karşı karşıya kalabileceği belirtiliyor. Bu durumda, sermaye güvenli liman olarak ABD dolarına yönelme olasılığı yüksek.
Avrupa Birliği Etkisiz
Avrupa Birliği, İsrail-İran savaşı gibi küresel çatışmalarda etkisiz kalabilir. Rusya yaptırımları ve enerjide dışa bağımlılık gibi faktörler AB’nin kırılganlığını artırıyor. Uzmanlara göre, jeopolitik gerçekliğe uygun ve diplomatik hamlelerle desteklenen yeni bir enerji stratejisi geliştirmek kritik önem taşıyor.
